W Wilkowie, tuż obok Świebodzina, marnieje taka perełka! Ma prawie 500 lat

Rezydencja w Wilkowie położona jest tak, że ma się wrażenie, iż schody wchodzą wprost do jeziora. I właśnie warto na nią spojrzeć od strony jeziora. Jadąc dawną „dwójką”, możemy nawet nie zwrócić uwagi na rozległy folwark, pałac wygląda z daleka jak jeszcze jeden budynek o przeznaczeniu gospodarczym.

Znikoma ilość materiałów źródłowych nie pozwala dzisiaj na określenie dokładnych dzie­jów majętności wilkowskiej. Do wieku XVII możemy jedynie przywołać kilka postaci związanych z miejscowością, które najprawdopodobniej były jej właścicielami. Z najistot­niejszego dla nas okresu - XVI i pierwszej połowy XVII wieku, czyli czasu budowy pałacu - pochodzą nikłe wzmianki. Wśród potencjalnych fundatorów należy wymienić rody Schickfussów, von Nostitz z Rzeczycy oraz Haugwitzów.

Pod koniec wieku XVII pojawia się w źródłach także nazwisko Knobelsdorffa z pobliskich Ojerzyc. Następnie, w bliżej nieznanym czasie, Wilkowo przechodzi w ręce świebodzińskiej zamożnej rodziny mieszczańskiej Sommerfeldów. Kolejne nazwisko związane z majątkiem wilkowskim to von Horcker. Z rodu tego wywodzi się August, z tytułem książęcym, który chociaż nie przebywał często w Wilkowie, to jednak podjął się przebudowy pałacu.

Pałac w Wilkowie wzniesiony około 1550 roku został założony na planie prostokąta wydłużonego na osi wschód - zachód, stroną frontową zwrócony na północ, w kierunku podwórza. Tak ukształtowaną bryłę po pożarze w 1840 roku rozbudowano w kierunku jeziora. Dodano wówczas do istniejącego budynku dwa ryzality zlicowane z bocznymi ścianami i połączone ze sobą parterowym, płytszym przedsionkiem z tarasem.

Wideo: Poznaj lubuskie pałace

W zróżnicowanej, wieloaneksowej bryle pałacu główne skrzydło, piętrowe, nakryte jest dachem mansardowym. Dwukondygnacyjne ryzality mają dachy trzyspadowe, a nad parterowym przedsionkiem znajduje się taras.

Elewacje, tynkowane gładko, pozbawione są wystroju i przeprute tylko prostokątnymi otworami okien. Nie dotyczy to jednak południowej elewacji frontowej, trzyosiowej w części środkowej i jednoosiowej w ryzalitach. W partii między ryzalitami występują dwa tarasy, dolny w poziomie cokołu, do którego prowadzą reprezentacyjne, wachlarzowe schody, i górny, nad wybrzuszonym przedsionkiem. Oba tarasy i policzki schodów prowadzących do pałacu posiadają tralkowe bariery. Wejście do przedsion­ka i flankujące je szerokie okna zamknięte są półkoliście. W partii fasady, za górnym tarasem, środkowe okno wykrojone jest identycznie, boczne natomiast prostokątnie. Piętrowe ryzality mają w poziomie parteru następne drobne ryzality, trójboczne, zwieńczone tarasami z tralkową balustradą. Jeszcze niedawno mieścił się tutaj oddział zielonogórskiego archiwum. Stąd przetrwał w niezłym stanie...

Średniowieczną metrykę miejscowości potwierdza informacja w źródłach historycznych z 1355 roku o nadaniu w lenno przez margrabiego Ludwika rodzinie von Weitzensee. Od 1472 roku przejmuje Pniów rodzina von Winnings z Torzymia jako lennicy margrabiego Albrechta Achillesa. Ród von Winnings znany był w tym czasie z rozbojów (Raubritters), napadli m.in. na Rzepin. Ostatnim właścicielem Pniowa z tego rodu był Albrecht Winnings, wymieniany w 1675 roku; wdowa po nim pozbywa się Pniowa przed 1724 rokiem.

Dwór został wzniesiony prawdopodobnie w końcu XVIII lub na początku XIX wieku przez rodzinę von Sydow. Początkowo był to budynek piętrowy, nakryty dachem dwuspadowym z naczółkami, założony na planie prostokąta, elewacją frontową zwrócony na północ.

Jego rozbudowa przebiegała w dwóch fazach: początkowo dostawiono część zachodnią z klatką schodową w centrum, a następnie w końcu XIX wieku przedłużono ją o skrzydło południowe z dużą salą o charakterze reprezentacyjnym. Obecnie dwór ma kształt litery L, na który składają się trzy części: korpus, dobudówka i skrzydło boczne.

Czas powstania pałacu zbiega się z urzędowaniem starosty Hansa Friedricha von Winning, ówczesnego właściciela majątku. Zasadnicza bryła pałacu ukształtowana została w czwartej ćwierci XVIII wieku. Wskutek późniejszych - XIX-wiecznych i XX-wiecznych przekształceń pierwotne cechy stylowe obiektu uległy zatarciu. Rozczłonkowana bryła pałacu składa się z XVIII-wiecznej części zasadniczej i późniejszego skrzydła od strony wschodniej z trójkondygnacyjną klatką schodową. XVIII-wieczna część bryły nakryta jest wysokim dachem naczółkowym oraz dachem mansardowym w partii dobudowanej później. W połaciach dachowych rytmicznie rozmieszczone są wystawki z dwuspadowymi daszkami. Wyodrębniona architektonicznie w elewacji tylnej klatka schodowa nakryta jest niskim dachem namiotowym.

Dwór w Kownatach wybudowany został przez rodzinę von Winnig w 1798 roku. To obiekt parterowy z mansardowym dachem o cechach stylu klasycystycznego. Pierwotnie na fasadzie budynku umiejscowiono herby rodu oraz inskrypcję „GC 1798”. Była to budowla o symetrycznej elewacji frontowej z wejściem, podkreślonym boniowaniem, usytuowanym centralnie, sześcioosiowym układem okien rozdzielonych pilastrami oraz jednego okna w górnej części poddasza, ujętego w formę wolego oka. Około 1915 roku ówczesny właściciel von Wrede, przy okazji odbudowy dachu po pożarze, rozbudował również dwór. Wzniesiona została wówczas dobudówka, która skrzydło zachodnie poszerzyła o dwie osie okienne. Kolejne zmiany w elewacji wprowadzone zostały ok. 1930 roku.

O dobrach rycerskich Raków (Rackau) pierwsze wiadomości pochodzą z roku 1550. Wówczas to ich właścicielem był Joachim von Schönaich und Zechlin. Spośród licznych właścicieli Rakowa w XVIII wieku ufundowanie pałacu z dużym prawdopodobieństwem należy połączyć z rodziną Ottowaisch - przemawia za tym jego metryka - pierwsza połowa XVIII wieku oraz fakt, że władali oni całością majątku. W nowszych czasach pałac przebudowywano dwukrotnie - w ostatniej ćwierci XIX wieku, najprawdopodobniej z inicjatywy Artura von Zastrow oraz na początku XX wieku, kiedy stanowił on własność rodziny Moderow. Obie przebudowy znacznie zatarły pierwotny charakter obiektu. Pałac w Rakowie wzniesiony został na planie prostokąta z wydatnym ryzalitem od strony południowo-wschodniej. Zwarta, dwukondygnacyjna bryła budynku nakryta została dachem mansardowym, którego dolne połacie rozczłonkowano lukarnami i okienkami powiekowymi. Gładkie elewacje, pozbawione podziałów, zwieńczone profilowanym gzymsem, mają zakłócony rytm otworów okiennych.

Pałac w Garbiczu został zbudowany w drugiej połowie XVIII wieku. Pod koniec stulecia w jego sąsiedztwie, po stronie wschodniej, wybudowano oranżerię oraz założono park krajobrazowy obejmujący częściowo teren nad jeziorem. W połowie XIX wieku do zachodniej elewacji pałacu dostawiono dwukondygnacyjną oficynę. W sensie stylistycznym pałac jest klasycystyczny, charakteryzujący się oszczędnym detalem architektonicznym. Budynek założony został na planie prostokątnym. Obiekt jest podpiwniczony, dwukondygnacyjny, nakryty dachem dwuspadowym, naczółkowym. Jest to obiekt murowany z cegły ceramicznej na kamiennej podbudowie. Elewacje pałacu są tynkowane, symetryczne i rytmiczne. Elewacja frontowa - południowa została ukształtowana jako dziewięcioosiowa.

{polecane]21905163[/polecane]

Budynek dworu wzniesiony został w czwartej ćwierci XVIII wieku w stylu klasycystycznym z późnobarokowymi elementami wystroju elewacji, z inicjatywy właściciela majątku w Maczkowie (niem. Matschdorf) - kapitana von Munchow. Na przestrzeni czasów właściciele dworu zmieniali się. Do końca II wojny światowej dwór znajdował się w rękach kolejnych spadkobierców rodziny von Finckenstein. Po 1945 roku majątek wraz z dworem został znacjonalizowany, pozostając w użytkowaniu PGR. W latach 70. XX wieku dwór należał do Kombinatu Rolnego w Cybince. Następnie, będąc własnością prywatną, pełnił przez jakiś czas funkcję hotelu. Wnętrze dworu zakomponowane jest w układzie dwutraktowym z sienią zlokalizowaną na osi i klatką schodową.