Podaruj dziecku serce. Rodziny zastępcze w powiecie świebodzińskim poszukiwane

W rodzinie zastępczej umieszczane są dzieci, które nie mogą czasowo wychowywać się w rodzinie biologicznej. Ich rodzice są pozbawieni władzy rodzicielskiej lub mają ją ograniczoną, są nieznani bądź nie żyją.

Pod koniec 2021 roku w powiecie świebodzińskim funkcjonowały łącznie 63 rodziny zastępcze, w tym dwie zawodowe o charakterze pogotowia i cztery zawodowe, w których opiekę znalazło 92 dzieci. - Obserwujemy niestety tendencję spadkową, rodzin zastępczych w ostatnim czasie w naszym powiecie jest coraz mniej. Brakuje głównie rodzin zawodowych, jak i niezawodowych - mówi Karolina Patan, koordynator pieczy zastępczej i pedagog w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Świebodzinie.

Trudno jest natomiast mówić w tym kontekście o konkretnej liczbie potrzebujących dzieci, ponieważ jest ona zmienna. - Niekiedy nie ma żadnego dziecka, a czasem nagle siedmioro rodzeństwa potrzebuje pomocy. To zależy od sytuacji - wyjaśnia koordynator.

Jak podkreśla, na tę chwilę nie ma takiej sytuacji, że jakieś dzieci, pomimo postanowienia sądu, pozostają w rodzinie biologicznej. Pierwszym miejscem, do którego trafia dziecko, jest zazwyczaj pogotowie rodzinne. - Dzieci przebywają tam, aż sąd postanowi, co dalej, do czasu ustalenia sytuacji prawnej, w jakiej rodzinie może ono zostać umieszczone - dodaje.

Natomiast pogotowie to miejsce, w którym dziecko powinno przebywać jak najkrócej, stąd tak ważne są rodziny zastępcze.

Gdy dziecko już trafi do rodziny zastępczej jego czas pobytu tam nie jest z góry określony, ale uzależniony od innych czynników - czasu unormowania sytuacji prawnej lub czasu jaki rodzice biologiczni potrzebują na wyjście z kryzysowej sytuacji, w której się znaleźli i która stworzyła zagrożenie dla bezpieczeństwa ich dzieci. Dziecko w rodzinie zastępczej może pozostać do 18 roku życia, a jeśli kontynuuje naukę do 25 roku życia. Co warto podkreślić, rodzicielstwo zastępcze nie jest adopcją dziecka.

Rodziny zastępcze spokrewnione są to krewni dziecka w linii prostej, np. rodzeństwo, dziadkowie. Otrzymują one pomoc specjalistyczną:

• 746 zł miesięczne na każde dziecko na pokrycie kosztów utrzymania,
• 500 zł miesięcznie na każde dziecko z programu „500 plus”,
• 300 zł z programu „Dobry Start” na każde uczące się dziecko.

Rodziny zastępcze niezawodowe to dalsi krewni lub osoby niespokrewnione z dzieckiem. Określenie „niezawodowa” oznacza, że żaden z rodziców nie musi rezygnować z pracy zawodowej na rzecz wychowywania dziecka w rodzinie zastępczej.

Rodziny zastępcze zawodowe to takie, w których jeden z opiekunów decyduje się na rezygnację z zatrudnienia, by poświęcić swój czas na wychowywanie dzieci i z tego tytułu otrzymuje wynagrodzenie. W rodzinach zastępczych zawodowych może przebywać jednocześnie łącznie nie więcej niż troje dzieci. W razie konieczności umieszczenia w rodzinie rodzeństwa, za zgodą rodziny i koordynatora może przebywać większa liczba dzieci.

Rodziny zastępcza zawodowe i niezawodowe otrzymują pomoc specjalistyczną:

• 1131 zł miesięcznie na każde dziecko na pokrycie kosztów utrzymania,
• 500 zł miesięcznie na każde dziecko z programu „500 plus”,
• 300 zł z programu „Dobry Start” na każde uczące się dziecko,
• wynagrodzenie dla rodzica, który zrezygnował z pracy.

Rodzinę zastępczą mogą tworzyć zarówno małżonkowie, jak i osoba niepozostająca w związku małżeńskim. Aby zostać rodziną zastępczą, poza chęciami, należy spełniać warunki określone w ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Jak wyjaśnia Karolina Patan, kwalifikacja kandydatów polega na przedłożeniu przez nich niezbędnych dokumentów, wywiadzie w miejscu zamieszkania oraz przejściu badań psychologicznych. W przypadku rodzin niezawodowych i zawodowych oraz rodzinnych domów dziecka konieczne jest ukończenie specjalistycznego szkolenia.

O ile o pozostaniu rodziną spokrewnioną najczęściej decydują łączące więzi rodzinne, o tyle pozostałe rodzaje są uwarunkowane innymi czynnikami. Rodziny zawodowe i niezawodowe najczęściej tworzą ludzie, którzy lubią dzieci i z chęcią się nimi zajmują. Są to ludzie o wysokiej empatii, którzy czują potrzebę pomagania dzieciom i posiadają motywacje, by to robić – podkreśla koordynator pieczy zastępczej w Świebodzinie.

Obok rodziny zastępczej zawodowej, tzw. „podstawowej” istnieją dwa szczególne typy zawodowej rodziny zastępczej.

Rodziny zastępcze zawodowe pełniące funkcję pogotowia rodzinnego zabezpieczają dzieci w sytuacjach nagłych, interwencyjnie. Dziecko w takiej rodzinie nie może być dłużej niż cztery miesiące, jednak w szczególnie uzasadnionych przypadkach, czas ten można wydłużyć do ośmiu miesięcy lub do zakończenia postępowania sądowego o powrót dziecka do rodziny, przysposobienie lub umieszczenie w rodzinnej pieczy zastępczej.

Rodziny zawodowe specjalistyczne to forma rodzin zawodowych, w których umieszczane są dzieci, legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Na te dzieci przysługuje dodatek nie niższy niż 227 zł. Dzieci, które mają kłopoty w funkcjonowaniu społecznym i są umieszczane w rodzinie zastępczej na podstawie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, oraz nieletnie matki z dziećmi.

Karolina Patan wspomina również o rodzinnych domach dziecka, czyli wielodzietnych rodzinach, które łączą elementy opieki zastępczej i instytucjonalnej, a działają na zasadach wychowania rodzinnego. Ich zadaniem jest zapewnienie całkowitej opieki i tworzenie warunków do indywidualnego rozwoju dzieciom, których rodzice trwale lub czasowo są niezdolni do pełnienia swoich obowiązków. W takich rodzinach może przebywać do ośmiorga dzieci. Z osobą prowadzącą rodzinny dom dziecka starosta zawiera umowę o świadczenie usług, z tytułu której przysługuje stałe wynagrodzenie miesięczne.

Kontakt:
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
ul. Żaków 3
66-200 Świebodzinie
tel. (68) 38 475 53 50
(68) 38 475 53 51